Επηρεάζει η κατάθλιψη και το άγχος το σώμα;
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι όταν ένα άτομο λαμβάνει διάγνωση καρδιακής νόσου, καρκίνου ή κάποιας άλλης σωματικής πάθησης, που περιορίζει τη ζωή ή απειλεί τη ζωή του, γίνεται ανήσυχο ή καταθλιπτικό. Μπορεί όμως να ισχύει και το αντίστροφο: Το αδικαιολόγητο άγχος ή η κατάθλιψη μπορεί να προάγει την ανάπτυξη μιας σοβαρής σωματικής ασθένειας και ακόμη και να εμποδίσει την ικανότητα ανάρρωσης.
Οι πιθανές συνέπειες είναι ιδιαίτερα επίκαιρες, καθώς το συνεχές άγχος και οι διαταραχές της πανδημίας συνεχίζουν να επηρεάζουν την ψυχική υγεία.
Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν αναγνωρίζει τον τεχνητό διαχωρισμό ψυχικών και σωματικών ασθενειών του ιατρικού επαγγέλματος. Μάλλον, μυαλό και σώμα σχηματίζουν μια αμφίδρομη οδό. Αυτό που συμβαίνει μέσα στο κεφάλι ενός ατόμου μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες σε όλο το σώμα, καθώς και το αντίστροφο.
Μια ψυχική ασθένεια που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο να αρρωστήσετε σωματικά και οι σωματικές διαταραχές μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεριφορές που επιδεινώνουν τις ψυχικές καταστάσεις.
Διαβάστε εδώ για τη μικροδοσολογία στην καθημερινότητα.
Σε μελέτες που παρακολούθησαν την πορεία των ασθενών με καρκίνο του μαστού, για παράδειγμα, ο Dr. David Spiegel και οι συνεργάτες του στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ έδειξαν πριν από δεκαετίες ότι οι γυναίκες των οποίων η κατάθλιψη υποχωρούσε ζούσαν περισσότερο από εκείνες των οποίων η κατάθλιψη χειροτέρευε. Η έρευνά του και άλλες μελέτες έχουν δείξει ξεκάθαρα ότι «ο εγκέφαλος είναι στενά συνδεδεμένος με το σώμα και το σώμα με τον εγκέφαλο», είπε ο Dr. Spiegel σε μια συνέντευξη. «Το σώμα τείνει να αντιδρά στο ψυχικό στρες σαν να ήταν σωματικό στρες».
Παρά αυτά τα στοιχεία, λέει ο ίδιος και άλλοι ειδικοί, η χρόνια συναισθηματική δυσφορία πολύ συχνά παραβλέπεται από τους γιατρούς. Συνήθως, ένας γιατρός θα συνταγογραφήσει μια θεραπεία για σωματικές παθήσεις, όπως οι καρδιακές παθήσεις ή ο διαβήτης, μόνο για να μείνει με την απορία γιατί ορισμένοι ασθενείς χειροτερεύουν αντί να καλυτερεύουν.
Πολλοί άνθρωποι διστάζουν να αναζητήσουν θεραπεία για συναισθηματικές/ψυχικές ασθένειες.
Μερικοί άνθρωποι με άγχος ή κατάθλιψη μπορεί να φοβούνται ότι θα στιγματιστούν, ακόμα κι αν αναγνωρίζουν ότι έχουν σοβαρό ψυχολογικό πρόβλημα. Πολλοί προσπαθούν να θεραπεύσουν μόνοι τους τη συναισθηματική τους αγωνία υιοθετώντας συμπεριφορές όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή η κατάχρηση ναρκωτικών, κάτι που προσθέτει μόνο προβλήματα στο προυπάρχον τραύμα τους.
Και μερικές φορές, η οικογένεια και οι φίλοι ενισχύουν ακούσια την άρνηση ενός ατόμου για ύπαρξη ψυχικής δυσφορίας χαρακτηρίζοντάς το ως «έτσι είναι» και δεν κάνουν τίποτα για να το ενθαρρύνουν να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια.
Πόσο συχνό φαινόμενο είναι το άγχος και η κατάθλιψη;
Οι αγχώδεις διαταραχές επηρεάζουν σχεδόν το 20% των Αμερικανών ενηλίκων. Αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια κατακλύζονται από την υπεραφθονία της αντίδρασης μάχης ή φυγής που προετοιμάζει το σώμα για δράση.
Όταν είστε αγχωμένοι, ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται προτρέποντας την απελευθέρωση κορτιζόλης, το ενσωματωμένο σύστημα συναγερμού της φύσης.
Αυτό το σύστημα εξελίχτηκε για να βοηθά τα ζώα που αντιμετωπίζουν σωματικές απειλές, αυξάνοντας την αναπνοή, αυξάνοντας τον καρδιακό ρυθμό και ανακατευθύνοντας τη ροή του αίματος από τα κοιλιακά όργανα στους μύες που βοηθούν στην αντιμετώπιση ή διαφυγή του κινδύνου.
Αυτές οι προστατευτικές δράσεις προέρχονται από τους νευροδιαβιβαστές επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη, οι οποίοι διεγείρουν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και θέτουν το σώμα σε εγρήγορση.
Αλλά όταν παράγονται πολύ συχνά και αδιάκριτα, η χρόνια υπερδιέγερση μπορεί να οδηγήσει σε κάθε είδους σωματικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των πεπτικών συμπτωμάτων όπως:
δυσπεψία, κράμπες, διάρροια ή δυσκοιλιότητα και αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού.
Η κατάθλιψη, αν και λιγότερο συχνή από το χρόνιο άγχος, μπορεί να έχει ακόμη πιο καταστροφικές επιπτώσεις στη σωματική υγεία. Αν και είναι φυσιολογικό να νιώθουμε κατάθλιψη από καιρό σε καιρό, περισσότερο από το 6% των ενηλίκων έχουν τέτοια επίμονα συναισθήματα κατάθλιψης που διαταράσσουν τις προσωπικές σχέσεις, παρεμβαίνουν στη δουλειά και τις ευχάριστες δραστηριότητες και βλάπτουν την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της καθημερινής ζωής. Η επίμονη κατάθλιψη μπορεί επίσης να επιδεινώσει την αντίληψη ενός ατόμου για τον πόνο και να αυξήσει τις πιθανότητές του να αναπτύξει χρόνιο πόνο.
«Η κατάθλιψη μειώνει την ικανότητα ενός ατόμου να αναλύει και να ανταποκρίνεται ορθολογικά στο στρες», είπε ο Dr. Spiegel.
«Καταλήγουν σε έναν φαύλο κύκλο με περιορισμένη ικανότητα να βγουν από μια αρνητική ψυχική κατάσταση».
Κάνοντας δυνητικά χειρότερα τα πράγματα, συχνά συνυπάρχουν το αδικαιολόγητο άγχος και η κατάθλιψη, αφήνοντας τους ανθρώπους ευάλωτους σε μια πληθώρα σωματικών παθήσεων και σε αδυναμία να υιοθετήσουν και να ακολουθήσουν την απαραίτητη θεραπεία.
Μελέτη
Μια μελέτη με 1.204 ηλικιωμένους Κορεάτες άνδρες και γυναίκες που αξιολογήθηκαν αρχικά για κατάθλιψη και άγχος διαπίστωσε ότι δύο χρόνια αργότερα, αυτές οι συναισθηματικές διαταραχές αύξησαν τον κίνδυνο σωματικών διαταραχών και αναπηρίας. Το άγχος μόνο συνδέθηκε με καρδιακές παθήσεις, η κατάθλιψη μόνο με άσθμα και τα δύο μαζί συνδέθηκαν με προβλήματα όρασης, επίμονο βήχα, άσθμα, υπέρταση, καρδιακές παθήσεις και γαστρεντερικά προβλήματα.
Η θεραπεία μπορεί να εξουδετερώσει τις συναισθηματικές επιβαρύνσεις
Αν και το επίμονο άγχος και η κατάθλιψη αντιμετωπίζονται σε μεγάλο βαθμό με φάρμακα, χωρίς την εφαρμογή γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας, αυτές οι καταστάσεις τείνουν να χειροτερεύουν. Σύμφωνα με τον Δρ John Frownfelter, η θεραπεία για οποιαδήποτε πάθηση λειτουργεί καλύτερα όταν οι γιατροί κατανοούν «τις πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς που επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους και οδηγούν σε κλινική βλάβη».
Ο Dr. Frownfelter είναι παθολόγος και επικεφαλής ιατρός μιας νεοφυούς επιχείρησης που ονομάζεται Jvion. Ο οργανισμός χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να εντοπίσει όχι μόνο ιατρικούς παράγοντες, αλλά και ψυχολογικούς, κοινωνικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στην υγεία των ασθενών. Στόχος του είναι να προωθήσει πιο ολιστικές προσεγγίσεις στη θεραπεία που απευθύνονται σε ολόκληρο τον ασθενή, το σώμα και το μυαλό σε συνδυασμό.
Οι αναλύσεις που χρησιμοποιούνται από το Jvion, μια λέξη Χίντι που σημαίνει ζωογόνος, θα μπορούσαν να προειδοποιήσουν έναν γιατρό όταν η υποκείμενη κατάθλιψη μπορεί να παρεμποδίζει την αποτελεσματικότητα των συνταγογραφούμενων θεραπειών για μια άλλη πάθηση.
Για παράδειγμα, οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για διαβήτη και αισθάνονται απελπισία μπορεί να αποτύχουν να βελτιωθούν επειδή λαμβάνουν τα συνταγογραφούμενα φάρμακά τους μόνο σποραδικά και δεν ακολουθούν μια σωστή διατροφή, είπε ο Dr. Frownfelter.
«Συχνά μιλάμε για την κατάθλιψη ως επιπλοκή της χρόνιας ασθένειας», έγραψε ο Δρ Frownfelter στο Medpage Today τον Ιούλιο. «Αλλά αυτό για το οποίο δεν μιλάμε αρκετά είναι πώς η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια νόσο. Οι ασθενείς με κατάθλιψη μπορεί να μην έχουν το κίνητρο να ασκούνται τακτικά ή να μαγειρεύουν υγιεινά γεύματα. Πολλοί έχουν επίσης πρόβλημα να κοιμηθούν επαρκώς».
Ορισμένες αλλαγές στην ιατρική περίθαλψη κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχουν αυξήσει σημαντικά την πρόσβαση των ασθενών σε θεραπεία κατάθλιψης και άγχους.
Η επέκταση της τηλευγείας έχει επιτρέψει στους ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε θεραπεία από ψυχοθεραπευτές μέσω π.χ. Skype.
Οι ασθενείς μπορεί επίσης να είναι σε θέση να θεραπεύσουν τον εαυτό τους χωρίς την άμεση βοήθεια θεραπευτή. Για παράδειγμα, ο Dr. Spiegel και οι συνεργάτες του δημιούργησαν μια εφαρμογή που ονομάζεται Reveri που διδάσκει στους ανθρώπους τεχνικές αυτο-ύπνωσης που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν στη μείωση του στρες και του άγχους, στη βελτίωση του ύπνου, στη μείωση του πόνου και στην καταστολή ή διακοπή του καπνίσματος.
Η βελτίωση του ύπνου είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, είπε ο Dr. Spiegel, επειδή «ενισχύει την ικανότητα ενός ατόμου να ρυθμίζει το σύστημα απόκρισης στο στρες και να μην κολλάει σε μια ψυχική ρήξη».
Τα δεδομένα που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής Reveri έχουν συλλεχθεί αλλά δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί, είπε.
